Ik ben niet ziek, dus ik ben gezond

Voor iedereen die begint aan deze column en denkt dat dit artikel over corona gaat, nope. In die ‘discussie’ wil ik mij niet per se mengen. Natuurlijk heb ook ik daar een mening over maar ik ben geen viroloog, farmaceut, arts of politicus en voel ook niet de behoefte me daar online over te uiten. Maar de afgelopen tijd ben ik door de corona crisis wel meer dan ooit bezig met het onderwerp ‘gezondheid’. Iets waarvoor ik me al jaren interesseer en waar ik inmiddels ook een duidelijk idee over heb. En daar gaat deze column over, gezondheid en gezond zijn. Dit is overigens mijn column voorzien van mijn mening, waarvan ik niet pretendeer dat dat nu per se dé waarheid is. Het is immers een column en geen wetenschappelijk artikel. 

Gezondheid en gezond zijn

Gezondheid en gezond zijn dus, een onderwerp waar we naar mijn idee het laatste jaar meer nog dan ooit mee bezig zouden moeten zijn. Maar waarvan ik het idee heb dat dit op de één of andere manier toch niet helemaal gebeurt. Hoe meer ik lees en leer over het menselijk lichaam en hoe dieper ik de wetenschap in duik, hoe meer ik mij verbaas over hoe onze maatschappij is ingericht.

Zou gezondheid niet op nummer 1 moeten staan ten alle tijde? Als we niet gezond zijn, of als een deel van de maatschappij niet gezond is kunnen we met z’n allen vrij weinig dat is iets dat het afgelopen jaar wel pijnlijk duidelijk is geworden. En toch gaat het in kranten, het journaal, talkshows en op scholen vaak over van alles behalve écht die kern van de gezondheid. Want hoe versterk je dan je immuunsysteem? Welke bouwstoffen heeft je lichaam nu écht nodig en wat kun je nog meer doen om je lijf zo gezond en sterk mogelijk te maken en houden? Nu kan ik hier veel dieper op in gaan maar dan komen we alsnog uit op een column over de corona crisis en daar wil ik van weg blijven. Ook wil ik wegblijven van een klaag column waarin ik enkel met mijn vingertje wijs naar wat er wellicht allemaal niet goed is. Want zo werkt het leven niet en bovendien ben ik in de basis best positief over het onderwerp en de vooruitgang in het algemeen. Ik zie dat er gelukkig steeds meer aandacht komt voor het onderwerp gezondheid. Dat ook steeds meer commerciële partijen het belang van gezondheid voorop gaan stellen en dat er ook online steeds meer aandacht voor komt. En daar wil ik graag mijn steentje aan bij dragen. 

Ik ben niet ziek, dus ik ben gezond

Naar mijn idee gaat het best goed in het algemeen maar zijn we nog iets te passief gericht op gezondheid. 

Natuurlijk kun je niet iedereen in hetzelfde hokje duwen, en natuurlijk zijn er (gelukkig maar!) ook een hoop uitzonderingen. Gelukkig zijn er ook mensen en organisaties die wél op een actieve manier met gezondheid bezig zijn. Maar over het algemeen is ‘de Nederlander’ (en daarin zijn Nederlanders geen uitzondering) erg passief als het gaat om gezondheid: “Ik ben niet ziek, dus ik ben gezond”. Maar zo is het niet. Wanneer je op dit moment geen dorst hebt wil dat niet zeggen dat je voldoende drinkt. Op het moment dat je dorst krijgt ben je namelijk al te laat met drinken. In het stadium daarvoor dronk je eigenlijk al te weinig zonder dat je dat toen direct merkte. Hetzelfde geldt in veel gevallen voor de gezondheid, op het moment dat je je ziek begint te voelen ben je vaak al te laat.

En ook hierin geldt dat we natuurlijk niet alle ziekten kunnen voorkomen door gezond te leven. Soms heb je pech in het leven hoe gezond je ook leeft. Maar er zijn ook een hele hoop (Westerse) ziekten (ook wel levensstijl ziekten genoemd) die we wel degelijk kunnen voorkomen en/of verminderen door actief bezig te zijn met gezondheid ! En toch gebeurt dit veel te weinig en worden veel mensen ieder jaar onnodig ziek. En daar kan een groot deel niet eens écht wat aan doen. Of anders gezegd, ze kunnen er zeker wat aan doen, maar ze hebben nooit geleerd dát dit kan laat staan hoe. En dat vind ik kwalijk en ik hoop dat we daar me z’n allen de komende jaren wat aan kunnen doen. Want laten we eerlijk zijn, het systeem van opleiden en opvoeden in ons land is er ook niet bepaald op gericht ons aan te leren hoe we eigenlijk goed voor onszelf moeten zorgen. Écht goed voor onszelf moeten zorgen. 

Passief gericht op gezondheid

Hoezo leren we op de basisschool eigenlijk dat de Atbarah rivier door Ethiopië en Soedan stroomt en dat een plant licht nodig heeft om te groeien maar leren we niets over het belang van vitamine D voor ons lichaam. Om gewoon maar eens even een willekeurige vitamine te noemen waar bijna alle Nederlanders standaard een tekort aan hebben en wat van groot belang is voor veel in ons lichaam waaronder ons immuunsysteem. Hoezo moeten we nog steeds eindeloos leren kwadrateren, wortel trekken en vermenigvuldigen terwijl iedereen tegenwoordig bijna 24/7 een rekenmachine bij de hand heeft en de meeste scholieren weinig weten over wat ons eigen lichaam nu eigenlijk nodig heeft en in welke verhoudingen. Laat staan wat er in die puberteit allemaal precies gebeurt met je hormoonhuishouding en hoe je daar mee om kunt gaan. 

Wellicht komt dat voor een deel door hoe we ons zorgstelsel hebben ingericht. Een bezoekje aan de huisarts kost ons meestal niets en als we écht ernstig ziek worden of iets breken zijn we daar voor verzekerd. Ziek zijn kost ons eigenlijk nooit echt zóveel dat we ons zorgen hoeven te maken. Misschien zijn veel mensen er daardoor ook niet zo mee bezig. Wat nou als een bezoekje aan de huisarts standaard €250 zou kosten en een operatie of langdurig aan de medicatie je faillissement kon betekenen. Zouden we dan niet allemaal een stuk actiever bezig zijn met zorgen dat we de juiste voedingsstoffen in de juiste verhoudingen binnenkrijgen en dat we voldoende bewegen en rusten? Ik weet bijna zeker dat veel meer mensen hun bloed en fysieke gesteldheid dan jaarlijks wel even zouden willen testen, zelfs als ze dit misschien wel €500 zou kosten. Dat kan nu ook, maar daar wordt nog weinig gebruik van gemaakt. 

Nu ben ik zeker niet van mening dat geld de juiste incentive zou zijn om actief met je gezondheid bezig te gaan en wil ik dan ook zeker niet pleiten voor zo’n systeem. Verre van dat, ik denk echt dat we het in de basis goed voor elkaar hebben met z’n allen hier in Nederland, MAAR ik denk wel dat dit één van de oorzaken is waardoor veel mensen passief zijn geworden wat betreft gezondheid en dat we alsnog wel zouden moeten leven vanuit de gedachte dat we failliet zouden kunnen gaan als we  ziek worden. Of in ieder geval dat we ons bewust zijn van hoe belangrijk die gezondheid is en wat het ook in positieve zin voor je kan betekenen.

In feite zie ik dat ook een beetje zo. Bij een optimale levensstijl kun je hoogtepunten bereiken qua energielevels, mindset, in sportprestaties, op je werk, op school en ga zo maar door. Je zit lekker in je vel en kunt genieten van het leven terwijl je actief bezig bent met het gezond houden van je lichaam. Bij een niet optimale levensstijl heb je minder energie, je bent minder productief, je kunt je slechter concentreren, je presteert slechter op werk, op school, met sport en ga zo maar door.  Het hoeft heus niet elke dag 100% perfect te zijn, maar in de basis moet je je lichaam wel geven wat het nodig heeft. Als je je lichaam niet geeft wat het nodig heeft ga je langzaam failliet, vaak zonder dat je dit direct merkt. Enerzijds omdat het geleidelijk gaat en je wellicht nooit hebt gevoeld hoe het ook zou kunnen en dus niet weet wat je mist. Anderzijds omdat de signalen van je lichaam pas komen als het eigenlijk al te laat is. En je kunt dus figuurlijk ‘failliet’ (lees: ten onder) gaan als je leeft met gedachte ‘ik ben niet ziek dus ik ben gezond’.

Actief bezig gaan met gezondheid

Ik zou zo graag zien dat we met z’n allen actiever bezig gaan met gezondheid. En dat begint bij het opleiden van kinderen. Hoe werkt het menselijk lichaam, welke brandstoffen heeft het in de basis nodig om gezond te kunnen zijn, welke brandstoffen heb je nodig als je extra dingen doet zoals veel sporten bijvoorbeeld en waar kan je die brandstof dan precies uit halen, en waarom zijn bepaalde producten dan heel geschikt en anderen niet of minder geschikt. En vooral ook welke voordelen het kan hebben door gezond te leven. Want het is geen stoffig onderwerp, het is misschien wel de belangrijkste investering die je kunt doen in het leven.

Voldoende bewegen, bewust eten, bewust rusten, je op zijn tijd laten testen. Dat is, naar mijn mening, actief bezig zijn met je gezondheid. Over het algemeen is onze maatschappij en zorg tegenwoordig helaas meer bezig met symptoombestrijding dan het aanpakken van de daadwerkelijke oorzaak. Heb je last van X, ga je naar de dokter en krijg je pilletje Y. En in sommige gevallen kun je een bepaald probleem inderdaad niet anders oplossen dan met medicatie, maar in heel veel gevallen kan dat zeker wel maar wordt er alsnog voor die gemakkelijke ‘oplossing’ gekozen. 

De gemakkelijke weg

Een pilletje of kuurtje wordt in veel gevallen al na 5 of 10 minuten voorgeschreven en de patiënt is geholpen (voor nu dan…) Achtergrond informatie verzamelen over iemands levensstijl, opzoek gaan naar de oorzaak van het probleem, daar vervolgens kritisch naar durven te kijken en deze persoon al dan niet in combinatie met een psycholoog, diëtiste, personal trainer of misschien wel allemaal tegelijk begeleiden naar gezondere gewoonten en zijn/haar levensstijl te gaan veranderen kost minstens duizend keer zoveel tijd. Bovendien ben je niet direct van het probleem af en drukt de farmaceutische industrie een onwijs grote stempel op onze economie en samenleving waar we ons lang niet altijd zo bewust van zijn. 

Begrijp me niet verkeerd, het is fijn dat er medicatie bestaat.  Want sommige ziekten kunnen we helaas niet anders dan met medicatie bestrijden. Maar in veel gevallen kan dit ook wel en wordt de oorzaak van een onderliggend groter probleem toch niet aangepakt. En het meest kwalijke vind ik dat veel mensen hier niet eens van op de hoogte zijn en daadwerkelijk denken dat ze enkel geholpen kunnen worden met bepaalde medicatie. 

De betere weg

Het begint daarom naar mijn mening met opleiden maar het eindigt niet bij opleiden. Het zou een standaard dagelijkse activiteit moeten zijn. En dan heb ik het niet over geobsedeerd iedere ingrediëntenlijst checken van elk product dat je eet, oneindig calorieën en stappen tellen en 24/7 bezig zijn met de gezondste keuzes maken. Nee! Het gaat om bewust en actief bezig zijn met je gezondheid dat met de juiste opleiding en opvoeding zelfs voor een groot deel op de automatische piloot kan gaan. Daarbij is naar mijn idee eens per jaar jezelf uitgebreid laten testen ook een onderdeel van actief en preventief bezig zijn met je gezondheid. Denk aan een uitgebreide medische keuring waarbij je je hart-en longfunctie door middel van onder andere een inspanningstest laat checken, maar ook een uitgebreid bloedonderzoek laat doen. Zodat je weet wat er in je lichaam gebeurt en wat het nodig heeft. Waar je misschien ondanks je intenties om het goed te doen toch iets téveel of iets té weinig van binnen krijgt omdat ieder individu ook anders is en andere behoeften heeft. Zodat je je leefstijl kan aanpassen op wat jij specifiek nodig hebt en behalve optimaal kunt functioneren en minder gauw ziek wordt ook beter kunt presteren, lekkerder in je vel zit, energieker bent én gezond blijft! Dat gun ik iedereen. 

De zin ‘vroeger was alles beter’ zal ik nooit gebruiken. Maar vroeger was het wel gebruikelijk dat iedereen jaarlijks werd getest met onder andere een sporttest en een medische check bij de bedrijfsarts. Helaas is dat allemaal wegbezuinigd en gebeurt dat tegenwoordig niet standaard meer. Maar gelukkig leven we nu wel in een tijdperk waar je overal informatie kunt krijgen. En zijn er wel een hele hoop (e)boeken, wetenschappelijke artikelen, documentaires en andere opties te vinden die je kunnen helpen met het actief bezig zijn met je gezondheid. Ieder individu kan dat ook op zijn/haar eigen manier doen. Één manier is dus door je gezondheid regelmatig te testen en daar (afhankelijk van de resultaten) daarna actief mee aan de slag te gaan en je bijvoorbeeld te laten begeleiden door een personal coach en/of diëtist.

Dat testen kan bijvoorbeeld via de huisarts of via organisaties zoals Ancora Health. Dit is overigens geen gesponsorde boodschap maar een tip die ik wil meegeven omdat ik het iedereen zou aanraden. Ja, er hangt een prijskaartje aan maar naar mijn idee is je gezondheid het belangrijkste ooit om in te investeren. Veel sporters geven honderden euro’s uit aan nieuw materiaal, de duurste sporthorloges en sportvoeding. Maar eens per jaar je hele lichaam even laten testen is misschien nog wel de beste investering die je kunt doen. Vraag het desnoods voor je verjaardag, spaar er een tijdje voor of informeer eens bij je werkgever / zorgverzekeraar wat die voor je kan betekenen.  Wellicht kun je een deel vergoed krijgen. Mocht je meer willen weten over Ancora Health, check dan ‘Hoe gezond en fit ben ik eigenlijk’ een artikel wat ik erover schreef (inclusief de mogelijkheid korting te krijgen). Maar vooral, ga je eigen actieve weg naar gezondheid! Want dat verdien je!

Suzanne

ZIE OOK: ZO STERK ALS JE ZWAKSTE SCHAKEL?

Voor nog meer sportieve content en andere artikelen op het gebied van gezond leven kun je mij ook volgen op op Instagram . En ben je al geabonneerd op mijn Youtube kanaal?